Xuất khẩu Trung Quốc là thị trường lớn nhất của Việt Nam; chiếm hơn 30% tổng kim ngạch xuất khẩu. Nhờ sự thuận lợi về địa lý, văn hóa và chính sách, giao thương Việt – Trung ngày càng sôi động, mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam.

1. Nhóm hàng trong thị trường xuất khẩu chủ lực:

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong năm 2023, 12 nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc đạt kim ngạch từ 1 tỷ USD trở lên. Trong đó, 2 nhóm hàng dẫn đầu là:

• Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; Kim ngạch đạt 13 tỷ USD, tăng 23,5% so với năm 2022. Đây là nhóm hàng có giá trị xuất khẩu cao nhất, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc.
• Điện thoại và linh kiện; Kim ngạch đạt 16,87 tỷ USD, tuy nhiên giảm 14% so với năm 2022.

Ngoài ra, các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực khác bao gồm:

• Rau quả; Kim ngạch đạt 5,1 tỷ USD, tăng 11,5%.
• Thủy sản; Kim ngạch đạt 4,5 tỷ USD, tăng 5,4%.
• Máy ảnh, máy quay phim và linh kiện; Kim ngạch đạt 3,76 tỷ USD, tăng 102,8%.
• Xơ, sợi; Kim ngạch đạt 3,22 tỷ USD, tăng 15,1%.
• Giày dép; Kim ngạch đạt 3,18 tỷ USD, tăng 5,8%.
• Đồ gỗ và sản phẩm từ gỗ; Kim ngạch đạt 2,9 tỷ USD, tăng 3,1%.
• Cà phê, chè và gia vị; Kim ngạch đạt 2,78 tỷ USD, tăng 3,6%.
• Sản phẩm dệt may; Kim ngạch đạt 2,6 tỷ USD, tăng 8,2%.
• Đồ nhựa và cao su; Kim ngạch đạt 2,4 tỷ USD, tăng 6,7%.

2. Bí quyết thành công trong thị trường xuất khẩu sang Trung Quốc:

Để thành công trong xuất khẩu sang Trung Quốc, doanh nghiệp Việt Nam cần lưu ý một số yếu tố sau:

• Nghiên cứu thị trường; Hiểu rõ nhu cầu, thị hiếu và xu hướng tiêu dùng của người Trung Quốc là yếu tố then chốt để doanh nghiệp lựa chọn sản phẩm phù hợp.
• Tìm kiếm đối tác uy tín; Hợp tác với đối tác uy tín tại Trung Quốc sẽ giúp doanh nghiệp thuận lợi trong việc thông quan hàng hóa, quảng bá sản phẩm và tiếp cận khách hàng tiềm năng.
• Chú trọng chất lượng sản phẩm; Chất lượng sản phẩm là yếu tố quyết định khả năng cạnh tranh trên thị trường Trung Quốc. Doanh nghiệp cần đảm bảo sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng và an toàn thực phẩm.
• Cạnh tranh về giá cả; Giá cả cạnh tranh là lợi thế giúp sản phẩm Việt Nam thu hút người tiêu dùng Trung Quốc.
• Hoàn thiện thủ tục pháp lý; Doanh nghiệp cần tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về xuất nhập khẩu của Việt Nam và Trung Quốc.
• Tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại; Tham gia các hội chợ, triển lãm thương mại là cơ hội để doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm và kết nối với khách hàng tiềm năng.

3. Thách thức cần chinh phục trong thị trường xuất khẩu:

• Sự cạnh tranh gay gắt; Thị trường Trung Quốc có sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia khác như Thái Lan, Indonesia, Malaysia,… Do đó; doanh nghiệp Việt Nam cần nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa mẫu mã và chủng loại, đồng thời xây dựng thương hiệu mạnh để khẳng định vị thế cạnh tranh trên thị trường.
• Rào cản kỹ thuật và tiêu chuẩn chất lượng; Trung Quốc ngày càng áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng và rào cản kỹ thuật cao đối với hàng hóa nhập khẩu; Doanh nghiệp Việt Nam cần cập nhật thường xuyên các quy định mới, đầu tư vào công nghệ sản xuất để đáp ứng các tiêu chuẩn này, đồng thời đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt chuẩn để xuất khẩu sang Trung Quốc.
• Hệ thống logistics phức tạp; Hệ thống logistics phức tạp và thủ tục hải quan繁琐 có thể ảnh hưởng đến hiệu quả xuất khẩu của doanh nghiệp; Doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ lưỡng về hệ thống logistics; thủ tục hải quan và các quy định liên quan để tối ưu hóa quy trình xuất khẩu, giảm thiểu chi phí và thời gian vận chuyển.
• Rủi ro về tỷ giá hối đoái; Biến động tỷ giá hối đoái giữa Việt Nam và Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp xuất khẩu; Doanh nghiệp cần theo dõi sát sao biến động tỷ giá; áp dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro như mua bán ngoại tệ kỳ hạn để đảm bảo lợi nhuận xuất khẩu.

4. Giải pháp và định hướng phát triển:

• Nâng cao chất lượng sản phẩm; Doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ sản xuất, áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế, đồng thời chú trọng kiểm soát chất lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường Trung Quốc.
• Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu; Doanh nghiệp không nên tập trung vào duy nhất thị trường Trung Quốc mà cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sang các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới để giảm thiểu rủi ro và mở rộng cơ hội kinh doanh.
• Tăng cường xúc tiến thương mại; Doanh nghiệp cần tham gia các hội chợ triển lãm; hội thảo quốc tế để quảng bá sản phẩm; tìm kiếm đối tác và mở rộng thị trường xuất khẩu.
• Hợp tác với các doanh nghiệp Trung Quốc; Doanh nghiệp Việt Nam có thể hợp tác với các doanh nghiệp Trung Quốc để chia sẻ kinh nghiệm; nguồn lực và thị trường; từ đó nâng cao hiệu quả xuất khẩu và tăng cường khả năng cạnh tranh.
• Nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp; Doanh nghiệp cần nâng cao năng lực quản trị; áp dụng các mô hình quản trị tiên tiến; đồng thời đào tạo đội ngũ nhân lực chuyên nghiệp để nâng cao hiệu quả hoạt động và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Xuất khẩu sang Trung Quốc là cơ hội to lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam; Nắm bắt được nhóm hàng xuất khẩu chủ lực và bí quyết thành công sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng khả năng cạnh tranh và gặt hái thành công trên thị trường tỷ dân này.