Vận tải đường bộ xuyên biên giới (CBT) đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại và hội nhập kinh tế khu vực; đặc biệt tại các khu vực có chung đường biên giới đất liền như Đông Nam Á; CBT không chỉ là hoạt động vận chuyển hàng hóa đơn thuần mà còn mang ý nghĩa chiến lược, góp phần kết nối các nền kinh tế; tạo thuận lợi cho giao thương và mở rộng thị trường. 

Lợi thế cạnh tranh của vận tải đường bộ xuyên biên giới:

• Tối ưu hóa chi phí: So với vận tải hàng không; CBT có chi phí vận hành thấp hơn đáng kể; đặc biệt phù hợp với các mặt hàng có giá trị vừa phải và không đòi hỏi thời gian vận chuyển cấp bách.
• Tính linh hoạt và khả năng tiếp cận cao: cho phép vận chuyển hàng hóa trực tiếp đến các địa điểm nội địa; không phụ thuộc vào hạ tầng cảng biển hay sân bay, rút ngắn thời gian và giảm thiểu rủi ro trong quá trình trung chuyển.
• Kích thích tăng trưởng thương mại: tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi hàng hóa giữa các quốc gia; mở rộng thị trường tiêu thụ và nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp.
• Tăng cường liên kết kinh tế: CBT đóng góp vào việc xây dựng mạng lưới giao thông liên kết các quốc gia; thúc đẩy hợp tác kinh tế và hội nhập khu vực sâu rộng hơn.

Thách thức và giải pháp:

• Thủ tục hành chính phức tạp; Sự khác biệt về quy định; thủ tục hải quan giữa các quốc gia có thể gây khó khăn và làm chậm trễ quá trình vận chuyển.
• Hạ tầng giao thông chưa đồng bộ; Chất lượng đường sá; cầu cảng và các công trình phụ trợ tại một số khu vực biên giới còn hạn chế; ảnh hưởng đến hiệu quả vận chuyển.
• An ninh và an toàn; Nguy cơ mất mát; hư hỏng hàng hóa và các vấn đề liên quan đến an ninh cần được quan tâm và giải quyết một cách triệt để.

Để khai thác tối đa tiềm năng của CBT; các quốc gia cần tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực:

• Đơn giản hóa thủ tục hành chính; Thống nhất và hài hòa các quy định; thủ tục hải quan; tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động vận chuyển xuyên biên giới.
• Đầu tư phát triển hạ tầng giao thông; Nâng cấp; mở rộng mạng lưới đường bộ, cầu cảng và các công trình phụ trợ tại các khu vực biên giới.
• Tăng cường hợp tác an ninh; Chia sẻ thông tin; phối hợp tuần tra, kiểm soát và xử lý các vấn đề liên quan đến an ninh và an toàn trong vận tải.

Triển vọng phát triển của vận tải đường bộ xuyên biên giới tại Việt Nam:

Việt Nam; với vị trí địa lý thuận lợi và đường biên giới dài với các quốc gia láng giềng; có tiềm năng lớn để phát triển CBT; Việc tham gia các hiệp định thương mại tự do và đẩy mạnh hợp tác kinh tế với các nước trong khu vực đã và đang tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động vận chuyển hàng hóa qua biên giới.

Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả tiềm năng này; Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, nâng cao chất lượng dịch vụ logistics và đầu tư mạnh mẽ vào phát triển hạ tầng giao thông. Đồng thời; cần tăng cường hợp tác với các nước láng giềng trong việc đơn giản hóa thủ tục hành chính; đảm bảo an ninh và an toàn cho hoạt động vận chuyển xuyên biên giới.

Với sự nỗ lực của các bên liên quan; CBT được kỳ vọng sẽ trở thành một động lực quan trọng để thúc đẩy thương mại; tăng cường kết nối và đóng góp vào sự phát triển bền vững của kinh tế Việt Nam và khu vực.